دیده بان حقوق بشر: سازمان ملل سرکوب خونین آبان رابررسی کند
۰۶ اسفند ۱۳۹۸
دیده‌بان حقوق بشر با اعلام نگرانی از عدم پیگیری سرکوب‌هایخونین اعتراضات آبان ۹۸ توسط مقامات ایران، خواستار آن شد تااعضای شورای حقوق بشر سازمان ملل برای رسیدگی به اینسرکوب‌ها فوراَ وارد عمل شوند.
با گذشت بیش از سه ماه از اعتراضات سراسری آبان ماه در ایران،بسیاری از سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی و حقوق بشری منتظرندمقامات ایران سکوت خود را بشکنند و شمار جانباختگان وبازداشتی‌های این اعتراضات را به‌طور شفاف اعلام کنند.
دیده‌بان حقوق بشر روز سه‌شنبه ششم بهمن ۹۸ (۲۵ فوریه) دربیانیه‌ای، از تعلل مقامات ایران در بازخواست سرکوبگران انتقاد کردهو گزارشی درباره نگرانی‌های حقوق بشری از سرنوشت بازداشتی‌ها وکشته‌شدگان منتشر کرده است.
در این بیانیه، با اعلام اینکه «مقامات ایران نیروهای امنیتی رابابت کاربرد غیرقانونی و بیش از حد خشونت مرگبار در مقابله بااعتراضات گسترده آبان را مورد بازخواست قرار نداده‌اند»، از اعضایشورای حقوق بشر سازمان ملل خواست برای رسیدگی به این سرکوبشدید اقدامی فوری انجام دهند.
دیده‌بان حقوق بشر گفته است که با استناد به «عکس‌ها و ویدیوهایاعتراضات منتشر‌شده در شبکه‌های اجتماعی» که مورد تأیید اینسازمان حقوق بشری هم هستند، دریافته است که نیروهای ویژه تحتنظارت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و همچنین نیروهای ویژه متعلقبه نیروی انتظامی(ناجا)، «نقشی عمده» در سرکوب‌های خونینآبان‌ماه در سراسر کشور داشته‌اند.
اعتراضات سراسری آبان ماه ۹۸ بعد از افزایش ناگهانی قیمت بنزین،در بسیاری از شهرهای ایران آغاز و در نتیجه آن تعداد زیادی ازشهروندان کشته و شمار زیادی نیز بازداشت شدند. مقامات ایران تاکنون حاضر نشده‌اند تعداد دقیق کشته‌شدگان و دستگیرشدگان ایناعتراضات را اعلام کنند. خبرگزاری رویترز چندی پیش به نقل از منابعآگاه در دولت جمهوری اسلامی، تعداد کشته‌شدگان را ۱۵۰۰ نفر اعلامکرد.
دیده‌بان حقوق بشر در بیانیه خود به نقل از عفو بین‌الملل، تعدادکشته‌شدگان را دستکم ۳۰۴ نفر و به نقل از خبرگزاری هرانا، این تعدادرا بیش از یکصد نفر اعلام کرد و ادامه داد: «یک نماینده مجلسایران، تعداد کشته‌شدگان را ۱۷۰ نفر دانسته است ولی رسانه‌هایرسمی از مرگ حداقل ۵ نفر از نیروهای امنیتی در جریان اعتراضاتخبر داده‌اند. یک نماینده مجلس گفت حدود ۷ هزار نفر دستگیرشده‌اند».
سخنگوی دولت ایران، هفته گذشته و بعد از آنکه حسن روحانی، رئیسجمهوری و رئیس سازمان پزشکی قانونی، هر یک دیگری را مسئولاعلام آمار کشته‌شدگان معرفی کردند، گفت که این آمار «به زودی وتوسط مراجع ذیصلاح» اعلام خواهد شد.
کاربرد «خشونت غیرقانونی به قصد کشتار»
دیده‌بان حقوق بشر همچنین گفته است که «مصاحبه‌ها با قربانیان وشاهدان عینی، بررسی عکس‌ها و ویدیوهای اعتراضات و تحلیلعکس‌های ماهواره‌ای، قویاً نشان می‌دهند که نیروهای امنیتی درحداقل سه مورد از خشونت غیرقانونی به قصد کشتار، استفاده کردند».
در همین حال، مایکل پیج، معاون مدیر بخش خاورمیانه دیده‌بانحقوق بشر گفت: «مقامات ایران برای دهه‌ها به شکلی نظام‌مند،مخالفت‌ها را سرکوب کرده‌اند و حالا با سطح خشونت حیرت‌انگیزی بااعتراضات مردمی مقابله می‌کنند».
او اضافه کرد: «صداهای بین‌المللی معتبر باید پیامی صریح وحاکی از این بفرستند که ایران نمی‌تواند با مصونیت دست به کشتارمعترضان بزند».
جاوید رحمان، گزارشگر حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران و ۱۵ کارشناس دیگر این سازمان، جمعه ۲۹ آذر (۲۰ دسامبر ۲۰۱۹) باصدور بیانیه‌ای اعلام کرده بودند که گزارش‌های بدرفتاری بابازداشت‌شدگان این اعتراضات شوکه‌آور بوده است و آنها عمیقاً نگراناستفاده نامتناسب نیروهای امنیتی ایران از ابزارهای خشونت‌آمیزدر کشتار معترضان هستند.
دیده‌بان حقوق بشر در بخش دیگری از بیانیه خود، با اشاره به اینکهسرکوب معترضان در ایران بعد از دریافت «چراغ سبز» از سویمقامات ایران بوده، اعلام کرده است که بعد از این سرکوب‌ها، علیخامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران گفت به خانواده افرادکشته‌شدگانی که در اعتراضات حضور نداشتند، دیه پرداخت شود و بامعترضان دستگیرشده نیز با «رأفت اسلامی» برخورد شود.
دیده‌بان حقوق بشر اضافه کرد: «با وجود این، هیچ قسمت از پاسخخامنه‌ای به رویدادها حاکی از این نبود که نیروهای امنیتی به خاطرکاربرد غیرقانونی و بیش از حد از زور، مورد تحقیق و تفحص قرارخواهند گرفت».
پیشتر، ۲۳ نهاد حقوق بشری خواستار تشکیل جلسه ویژه شورایحقوق بشر سازمان ملل متحد به منظور آغاز تحقیقاتی مستقل دربارهوضعیت بحرانی حقوق بشر در ایران در جریان و پس از اعتراضاتآبان ماه شده بودند.
«ضرب‌و‌شتم معترضان در زندان، صدور حکم اعدام دستکم سه معترض وتهدید خانواده‌ها به مصاحبه نکردن با رسانه‌ها» بعد از سرکوب خونیناعتراضات از دیگر موضوعاتی است که دیده‌بان حقوق بشر به استنادبرخی گزارش‌ها به آنها اشاره کرده است
